مختاری غزنوی
مختاری غزنوی، سراج‌الدین، ابوعمر عثمان
قرن: 6 (544/474 ق)
حكیم و شاعر، متخلص به مختارى. ملقب به ابوالمفاخر و ملك الكلام. وى ابتدا عثمان تخلص مى كرد. او از شعراى دربار غزنویان و با ابراهیم بن مسعود غزنوى (492-450 ق) و مسعود بن ابراهیم (508-492 ق) و عضدالدوله شیرزاد بن مسعود بن ابراهیم و ابوالملوك ارسلان بن مسعود بن ابراهیم معاصر بود.
علاوه بر غزنویان، او سلاجقه ى قاوردیان كرمان و سلاجقه ى عراق را نیز مدح كرده است. از شعراى معاصر مختارى مى توان مسعود سعد سلمان، امیر معزى، سنایى غزنوى و ابوالفرج رونى را نام برد.
او مسعود سعد را مدح گفته و سنایى وى را مدح كرده است. در تذكره ها براى وفات وى تاریخ‌هاى متفاوتى از 534 تا 555 ق ذكر شده است. همچنین بعضى از تذكره‌ها او را ممتاز غزنوى، استاد سنایى غزنوى مى‌دانند كه بعد از فوت سلطان ابراهیم بن مسعود به هندوستان رفته است.
از آثارش: مثنوى «شهریارنامه»، در ذكر داستان شهریار پسر برزو، از نوادگان رستم زابلى به درخواست سلطان مسعود بن ابراهیم كه تقلیدى از «شاهنامه» فردوسى است؛ مثنوى «هنر نامه ى یمینى» در پانصد بیت، در مدح یمین الدوله بهرامشاه؛ دیوان شعر در حدود هشت هزار بیت.
منبع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج5، ص199.
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |